BEŞ BİN YILLIK YERLEŞKE
YONTMA TAŞ DEVRİNDEN GÜNÜMÜZE MELEKLİ

 Bugüne kadar yapılan çeşitli arkeolojik ve prehistorik (tarih öncesi) araştırmalar, bölgedeki yerleşmelerin insanlık tarihi kadar eski olduğunu, bölgenin bir çok medeniyete ve uygarlığa beşiklik ettiğini ortaya koymaktadır. Iğdır’ın Melekli Beldesi Kültepe mevkiinde bulunan kara obsidiyen taş aletlerle, çakmak taşından yapılmış aletler, mezolitik (yontma taş) devrin bölgede de yaşandığını göstermektedir. Iğdır (Melekli) ile ilgili olarak bugüne kadar yapılan çeşitli arkeolojik araştırmalar sonucu, Iğdır bölgesine ilk yerleşen kavim Orta Asya'dan (M.Ö. 4000) tarihinde gelen Hurriler'dir. Asyanik adı altında isimlendirilen bu toplulukla birlikte gelen diğer kavimler önce insanlık açısından önemli olan polan madenleri ve yazıyı keşfetmişlerdir. Selçuklular, Kayılar gibi bir çok Türk Boyuna ev sahipliği yapan Melekli Urartular Moğollar, Çingizler, İlhanlılar Celayırlılar, Karakoyunlular Akkoyunluların hakimiyetine girmiş, ayrıca Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan ve Selçuklu hükümdarı Melikşah’ a da mekan olmuştur. Yukarıdan da anlaşılacağı gibi 5000 yıllık bir tarihi olan melekli beldemizin tarihini korumalı bu hususta açık hava müzesi, kültür sanat galerisi gibi çalışmalar yaparak meleklinin tarihini gelecek nesillere aktarmalıyız.

ARAS TÜRK HÜKÜMETİ: 1. Dünya savaşını kaybettiğimiz anlaşılınca, sürmeli çıukuru (IĞDIR) Serhat çukurunda Serdarabad, Revan’ın 6 km. Türk-Ermeni hattını takiben zengezur ve ordubad’ a dek Nahçivanı kapsayan topraklarda merkezi “IĞDIR” olan ARAS TÜRK HÜKÜMETİ kurulması için teşebbüse geçildi 3. 11.1918.                                       Aras Türk Hükümetinin kuruluşunu H. Ekber TUFAN (Melekli) şöyle anlatıyordu:               Kasım 1918 günü 9. Ordu telgrafı ığdır’da Mehmed muhiddin Bey’e geldi. O da ığdır hükümeti komitesine gelerek bize izah etti. Hükümet olarak Kamerlide toplanmamız gerekiyordu. Sürmeli (ığdır) sancağından Mehmet Muhudin bey , Eleşref bey, ve ben Ekber Ramazan (Ali Ekber Tufan) millet vekili seçilerek Kamerli’ye gittik. İki hafta zarfında 60 milletvekili bir araya geldi . Türk ordusunun buraları terk etmesi sonunda Wilson Prensiplerine göre çoğunlukta olan türklerin yönetimi elinde tutması için “Aras Türk Hükümet-i Muvakkatesinin”kurulmasına karar alındu. Bir anayasa hazırlanarak sonra seçime geçildi. 18.11.1918 Hükümet merkezi türkiyeye yakınlığı itibarıyla IĞDIR belirlendi. 9. Tümen karargahı yanı Kamerli’de yapılıyordu.